Bu köşe yazısı 2006 kez okunmuştur
1-Çevre kirliliği
2-Hava kirliliği (Filtresiz apartmanlar ,iş yerleri ,bazı kamu binaları, araçlardan çıkan egzos dumanları birkaç örnek. (Kaliteli yakıtlar, verimli yakıcılarda bilinçli yakılmalıdır. Yakıcı ve taşıtların yenilenmesi ve bakımları sürekli yapılmalıdır). Binaların filtrelerinin bakım onarım temizlik işlemleri yapılmalıdır.
Kalitesiz ve kirleticili yüksek yakıtlardan kaynaklanan problemler.
- Yanma verimi düşük eski yakıcıların kullanımı.
- Doğru yakma yöntemlerinin kullanılmaması.
- Kişilerin bilgisizliği, eğitimsizliği ve konuya önem vermemesi.
- Ulaşımda kullanılan taşıtların eskiliği ve bakımlarının zamanında yapılmaması.
- Toz oluşturucu işlemlere tedbir getirilmemesi.
Hava kirliliği, havadaki yabancı maddelerin insan sağlığına, canlı hayatına ve ekolojik dengeye zararlı olabilecek hale gelmesidir. Hava kirliğinin nedenleri ve boyutları incelendiğinde ulaştırmanın en önemli kaynaklar arasında olduğu görülmektedir. Araçların hareketlerini sağlamak için kullandıkları yakıtlardan çıkan gazlar havayı kirletmektedirler. Bu kirliliği egzoz gazı oluşmaktadır. Motorlu taşıtların çıkardığı egzoz gazı ortama kurşun ve diğer zehirli maddeler bırakır. Kurşun ise insan sağlığı üzerinde zararlı etkilere yol açmakta ve akciğer kanser riskini hızlandırır.
3-Alt yapı sorunu.
4-Trafik sorunu
5-Yetersiz olan Turizmi
6-Tanıtım eksikliği
7-Yöresel el sanatlarının tanıtımının tam olmamaması.
8-Yöresel kendini kanıtlamış meyveleri ve sebzeleri
Yöresel tatları hatırlatmak istedim sizlere.
9-Yöresel tatları (pekmez, Erbaağı yaprağı ,Niksar cevizi , Tokat Kebabı , Tokat Çemeni , Zile Pekmezi, Niksar Cevizi ve Cevizli Çöreği, Tokat gözlemesi (Çökeliklisi), Tokat Keşkeği, Tokat Batı, Tokat Kuşburnusu, Tokat Bağ Yaprağı,
(Tokat'ın verimli toprakları Tokat mutfağının zenginliğini oluşturur. Orta Anadolu'ya özgü unlu besinlerin yanı sıra, yöre mutfağında sebze ve meyve de önemli yer tutar. Tokat mutfağında asma yaprağı yaygın ve değişik biçimlerde kullanılır. Yaprak sarması ( Tokat Sarması), cevizli bat, bakla dolması etli dolma, madımak yemeği bunların başlıcalarıdır. Kazova üzümü, zile pekmezi ya da cevizli şeker sucuğu Tokat yöresi ile özdeşleşmiş tatlardır. Aşlık çorbası, toğga çorbası (aşlık toğgası, pirinç toğgası, darı toğgası, gendüme toğgası), helle çorbası, kavurma helle, tarhana çorbası, tutmaç çorbası, darı çorbası, pancar çorbası, yoğurtlu hamur çorbası, bacaklı çorba, erişte çorbası, düğün çorbası, zovallı hamur çorbası, erikli çorba. pirpirim, dolma, yaprak sarması, dilme fasülye, uğduma, türlü, fasulye mıhlaması, kelem dolması, melemen, nohut yahnisi, imam bayıldı, efelik dolması, pırasa dolması, kara kelem dolması, boranulu karakelem, ıspanak mıhlaması, patlıcan biber fosulu. çoban kavurma, güveç mumbar dolması, mumbar kavurması, kelle paça.
Avuz, cevizli bat, yağlaş, bulgur pilavı, ekmek kavurması, gaygana, keşkek, tirit, ekmek aşı, keş, dolmaiçi, boranu, zoğal çalhaması, kelek turşusu, pancar turşusu, külde patates, piyaz, soğan öldürmesi, yağlaş.
Cevizli erişte, börek, yufka böreği, çarşaf böreği, bazlama, cevizli parmak, güdül, gömbe, cızlak, gatmer, çökelikli, bişi, tava bişisi, leylek giliği, dönderme, işkefe, peynirli pide.
Cevizli baklava, yufka tatlısı, hasuda, kuşburnu reçeli, halbur tatlısı, dut pekmezi, sütlaç, un helvası, irmik tatlısı, üzüm hoşafı, zoğal ezmesi. Meşhur Tokat yağlısı ,simiti, Turhal yuğurtmaçları (haşhaşlı cevizli ,peynirli) parmak ekmeği (cevizli ekmek) bazlama ,cevizli erişte. Kuru patlıcan biber dolması un helvası, bacaklı hamur çorbası ,mısır çorbası, yurtnaç çorbası, tarhana ve yayla çorbası.
Geleneksel Tokat evlerinin en büyük özelliği, büyük odalarından birinin mutfak olmasıdır. Mutfağa halk ağızı ile “İşevi” veya “akşana” denir. Taban döşemesi bal peteğini andıran kiremit tuğla ile kaplıdır. Odanın bir köşesinde yemek yapmaya ve çamaşır kazanını kaynatmaya yarayan yer ocağı bulunurken; diğer tarafta kurutulmuş yiyecek, konserve, salça, peynir, yaprak turşu ,saklanan kiler de bulunur. Ayrıca kuru baklagil ve tahılın saklandığı bölmeli ambar vardır. Bağ evlerinde kebap fırını, üzüm suyunun çıkarıldığı şirehane, geleneksel Tokat mutfağının en belirgin özelliğidir. Bugün bile Tokat’ta yemekler çoğunlukla yer sofrasında yenilir. Mutfak kalabalık ailelerde oturma odasıdır. Tokat’ın çok zengin mutfağı vardır.)
10-Tarihi eserlerin tanıtım eksikliği.
11-Tarihi Tokat Kalesinin tekrar Turizme acil olarak kazandırılması gerekiyor.
12- Ağaçlandırmanın eksikliği +çevre düzenlemesi peyzaş çalışmalarının tam olmamaması.
13- Çarpık şehirleşme.
14- Yatırımcıların Tokat İlini tercih etmediğinden dolayı verilen göç işsizlik sorunları.
15- Fabrikaların kurulmaması.
16- Sosyal aktivite eksikliği. (Hayvanat bahçesi, Tiyatro, panayır, fuar, olimpik yüzme havuzu gibi ilk akla gelen ve olması gereken. Sizlerde bu konuya ilave edin kıymetli okurlar.
17-Pazar İlçesinde bulunan ve çok kıymetli olan Ballıca Mağrasının Turizme katkısı oldukça mühim. İşte bu yüzden ,Turist sayısını artırmak gerekmekte sadece Ülkemizden değil dış Ülkelerden de ziyaretçileri olmalı. Yıllık ziyaretçi sayısının artırmak için tanıtım reklamları ,dergiler ,buroşürlerle anlatılmalı. Aynı konu tüm İlçelerimizde olan diğer tarihi eserler ve doğal güzellikler içinde geçerli.( Mesela Niksar’ın Çam içi Yaylası ,Reşadiye’nin kaplıcası için ,Turhal’ın Şenyurt Beldesinde bulunan Mercimek tepesi gibi. Pazar İlçesinde bulunan Kaz Gölü Kuş Cenneti gibi. Kaderine terk edilen nedeni tam açıklanmayan o güzide kıymetli olan ama istenilen değeri bulamayan Sulusaray’da Ilıcak köyünde olan Sebastapolis tarihi eserleri +o şifalı kaplıcası ne olacak, kim bu konuyu sorunu çözecek sorarım sizlere yetkililere öyle değil mi? Ben kendimi bildim bileli Tokat İlinin nice medeniyetlere ev sahipliği yapmış, bağrına basmış derler ki 5000 yıllık geçmişi var der büyükler tarih kitapları. Ama artık 5000 yıllı geçeli çok oldu. Yıllara takılmadan İlimizin gelişmesi ,büyümesi ,iş sahasının oluşabilmesi,Turizmin canlanması gibi acil işlenecek meselelerin sadece laflarda kalmadan fiili çözümler bulunması gerekmektedir. Milletvekilleri , Valilik ,Belediye ,vasıflı tüm odalar, Üniversitemiz, esnaflar, yerel yazılı görsel basın, vakıflar, başka daha kimler varsa, yeni gelen yılla artık Tokat’ı değiştirme, geliştirme ,markalaştırma zamanı değil mi? Zaman çok hızlı akarken bu beklemek niye hepimizde sorumluluk var bana ne diyemeyiz. Bu İl bizim sahip çıkmak bize düşer başkalarına değil!!!
18- Nüfusun azalması( göç veren İlimiz)
19-Otopark sorunu
20-Engelli vatandaşlarımız için yollar, mekanizmalı yürüyen merdivenli üst geçit , engelliler için toplu taşıma araçlarının olmaması, atm ler,( kaldırımlar yeniden düzenlenmeli yetersiz) ve daha sizlerde ilave gerekenleri ilave edin.
21-Tarihi mirası hor kullanma, Gürültü kirliliği
22- Çevre yolunun tamiri yapılmasının hızlanması.
23-Seçim zamanlarında İlçelere çevre yolu yapılma sözü verilen !!!( Ünye Akkuş Karyolu)
24- Büyük yapılması planlanan Havaalanı (çevre yolu ilk açılırken misafir gelen açılışta konuşma yapan(Ulaştırma Bakan Binali Yıldırım demişti bu Tokat İline büyük havaalanı yapılacağı sözü vardı hatırlayın kıymetli okurlar.
25- Pazar yeri ve wc si
26- Endüstrinin gelişmesi gerekmekte.
27- Şehrimiz artık markalaşmalı, iyi bir imaja sahip olmalı.
28- Tarım ve seracılığın gelişmesi.
29-Sanayisinin daha iyi gelişmesi.
30-Bağların bozulması hiçte iyi olmadı. Artık Gesi Bağlarının bozulmasına katledilmesine Bakanlık izin vermemekte. Tokat’ın o kadar çok sorunu var ki ben bu yazı dizisini maddeleri sıralayarak elimden geldiğince açıklamasıyla yazmaya çalışacağım. Kıymetli okurlar. Daha bu yazıya ilaveler mutlaka olacak tabiiki maddelere de .Tokat Tokat olalı böyle bir çevreyi bu kadar sorunlarının çığ gibi büyümesini hiç hak etmedi. Bu sorunların oluşmasında parça parça hepimizin hataları ,eksileri yanlışları maalesef oldu. Buna artık dur demek ve sorunları bertaraf etmeyi misyon edinerek üzerimize düşen vazifelerimizi getirebilmeliyiz. Bu maddelerin yazı dizisi ilavelerle sürecek. Yazıya önerilerinizi bekliyorum. Saygılarımla…
2-Hava kirliliği (Filtresiz apartmanlar ,iş yerleri ,bazı kamu binaları, araçlardan çıkan egzos dumanları birkaç örnek. (Kaliteli yakıtlar, verimli yakıcılarda bilinçli yakılmalıdır. Yakıcı ve taşıtların yenilenmesi ve bakımları sürekli yapılmalıdır). Binaların filtrelerinin bakım onarım temizlik işlemleri yapılmalıdır.
Kalitesiz ve kirleticili yüksek yakıtlardan kaynaklanan problemler.
- Yanma verimi düşük eski yakıcıların kullanımı.
- Doğru yakma yöntemlerinin kullanılmaması.
- Kişilerin bilgisizliği, eğitimsizliği ve konuya önem vermemesi.
- Ulaşımda kullanılan taşıtların eskiliği ve bakımlarının zamanında yapılmaması.
- Toz oluşturucu işlemlere tedbir getirilmemesi.
Hava kirliliği, havadaki yabancı maddelerin insan sağlığına, canlı hayatına ve ekolojik dengeye zararlı olabilecek hale gelmesidir. Hava kirliğinin nedenleri ve boyutları incelendiğinde ulaştırmanın en önemli kaynaklar arasında olduğu görülmektedir. Araçların hareketlerini sağlamak için kullandıkları yakıtlardan çıkan gazlar havayı kirletmektedirler. Bu kirliliği egzoz gazı oluşmaktadır. Motorlu taşıtların çıkardığı egzoz gazı ortama kurşun ve diğer zehirli maddeler bırakır. Kurşun ise insan sağlığı üzerinde zararlı etkilere yol açmakta ve akciğer kanser riskini hızlandırır.
3-Alt yapı sorunu.
4-Trafik sorunu
5-Yetersiz olan Turizmi
6-Tanıtım eksikliği
7-Yöresel el sanatlarının tanıtımının tam olmamaması.
8-Yöresel kendini kanıtlamış meyveleri ve sebzeleri
Yöresel tatları hatırlatmak istedim sizlere.
9-Yöresel tatları (pekmez, Erbaağı yaprağı ,Niksar cevizi , Tokat Kebabı , Tokat Çemeni , Zile Pekmezi, Niksar Cevizi ve Cevizli Çöreği, Tokat gözlemesi (Çökeliklisi), Tokat Keşkeği, Tokat Batı, Tokat Kuşburnusu, Tokat Bağ Yaprağı,
(Tokat'ın verimli toprakları Tokat mutfağının zenginliğini oluşturur. Orta Anadolu'ya özgü unlu besinlerin yanı sıra, yöre mutfağında sebze ve meyve de önemli yer tutar. Tokat mutfağında asma yaprağı yaygın ve değişik biçimlerde kullanılır. Yaprak sarması ( Tokat Sarması), cevizli bat, bakla dolması etli dolma, madımak yemeği bunların başlıcalarıdır. Kazova üzümü, zile pekmezi ya da cevizli şeker sucuğu Tokat yöresi ile özdeşleşmiş tatlardır. Aşlık çorbası, toğga çorbası (aşlık toğgası, pirinç toğgası, darı toğgası, gendüme toğgası), helle çorbası, kavurma helle, tarhana çorbası, tutmaç çorbası, darı çorbası, pancar çorbası, yoğurtlu hamur çorbası, bacaklı çorba, erişte çorbası, düğün çorbası, zovallı hamur çorbası, erikli çorba. pirpirim, dolma, yaprak sarması, dilme fasülye, uğduma, türlü, fasulye mıhlaması, kelem dolması, melemen, nohut yahnisi, imam bayıldı, efelik dolması, pırasa dolması, kara kelem dolması, boranulu karakelem, ıspanak mıhlaması, patlıcan biber fosulu. çoban kavurma, güveç mumbar dolması, mumbar kavurması, kelle paça.
Avuz, cevizli bat, yağlaş, bulgur pilavı, ekmek kavurması, gaygana, keşkek, tirit, ekmek aşı, keş, dolmaiçi, boranu, zoğal çalhaması, kelek turşusu, pancar turşusu, külde patates, piyaz, soğan öldürmesi, yağlaş.
Cevizli erişte, börek, yufka böreği, çarşaf böreği, bazlama, cevizli parmak, güdül, gömbe, cızlak, gatmer, çökelikli, bişi, tava bişisi, leylek giliği, dönderme, işkefe, peynirli pide.
Cevizli baklava, yufka tatlısı, hasuda, kuşburnu reçeli, halbur tatlısı, dut pekmezi, sütlaç, un helvası, irmik tatlısı, üzüm hoşafı, zoğal ezmesi. Meşhur Tokat yağlısı ,simiti, Turhal yuğurtmaçları (haşhaşlı cevizli ,peynirli) parmak ekmeği (cevizli ekmek) bazlama ,cevizli erişte. Kuru patlıcan biber dolması un helvası, bacaklı hamur çorbası ,mısır çorbası, yurtnaç çorbası, tarhana ve yayla çorbası.
Geleneksel Tokat evlerinin en büyük özelliği, büyük odalarından birinin mutfak olmasıdır. Mutfağa halk ağızı ile “İşevi” veya “akşana” denir. Taban döşemesi bal peteğini andıran kiremit tuğla ile kaplıdır. Odanın bir köşesinde yemek yapmaya ve çamaşır kazanını kaynatmaya yarayan yer ocağı bulunurken; diğer tarafta kurutulmuş yiyecek, konserve, salça, peynir, yaprak turşu ,saklanan kiler de bulunur. Ayrıca kuru baklagil ve tahılın saklandığı bölmeli ambar vardır. Bağ evlerinde kebap fırını, üzüm suyunun çıkarıldığı şirehane, geleneksel Tokat mutfağının en belirgin özelliğidir. Bugün bile Tokat’ta yemekler çoğunlukla yer sofrasında yenilir. Mutfak kalabalık ailelerde oturma odasıdır. Tokat’ın çok zengin mutfağı vardır.)
10-Tarihi eserlerin tanıtım eksikliği.
11-Tarihi Tokat Kalesinin tekrar Turizme acil olarak kazandırılması gerekiyor.
12- Ağaçlandırmanın eksikliği +çevre düzenlemesi peyzaş çalışmalarının tam olmamaması.
13- Çarpık şehirleşme.
14- Yatırımcıların Tokat İlini tercih etmediğinden dolayı verilen göç işsizlik sorunları.
15- Fabrikaların kurulmaması.
16- Sosyal aktivite eksikliği. (Hayvanat bahçesi, Tiyatro, panayır, fuar, olimpik yüzme havuzu gibi ilk akla gelen ve olması gereken. Sizlerde bu konuya ilave edin kıymetli okurlar.
17-Pazar İlçesinde bulunan ve çok kıymetli olan Ballıca Mağrasının Turizme katkısı oldukça mühim. İşte bu yüzden ,Turist sayısını artırmak gerekmekte sadece Ülkemizden değil dış Ülkelerden de ziyaretçileri olmalı. Yıllık ziyaretçi sayısının artırmak için tanıtım reklamları ,dergiler ,buroşürlerle anlatılmalı. Aynı konu tüm İlçelerimizde olan diğer tarihi eserler ve doğal güzellikler içinde geçerli.( Mesela Niksar’ın Çam içi Yaylası ,Reşadiye’nin kaplıcası için ,Turhal’ın Şenyurt Beldesinde bulunan Mercimek tepesi gibi. Pazar İlçesinde bulunan Kaz Gölü Kuş Cenneti gibi. Kaderine terk edilen nedeni tam açıklanmayan o güzide kıymetli olan ama istenilen değeri bulamayan Sulusaray’da Ilıcak köyünde olan Sebastapolis tarihi eserleri +o şifalı kaplıcası ne olacak, kim bu konuyu sorunu çözecek sorarım sizlere yetkililere öyle değil mi? Ben kendimi bildim bileli Tokat İlinin nice medeniyetlere ev sahipliği yapmış, bağrına basmış derler ki 5000 yıllık geçmişi var der büyükler tarih kitapları. Ama artık 5000 yıllı geçeli çok oldu. Yıllara takılmadan İlimizin gelişmesi ,büyümesi ,iş sahasının oluşabilmesi,Turizmin canlanması gibi acil işlenecek meselelerin sadece laflarda kalmadan fiili çözümler bulunması gerekmektedir. Milletvekilleri , Valilik ,Belediye ,vasıflı tüm odalar, Üniversitemiz, esnaflar, yerel yazılı görsel basın, vakıflar, başka daha kimler varsa, yeni gelen yılla artık Tokat’ı değiştirme, geliştirme ,markalaştırma zamanı değil mi? Zaman çok hızlı akarken bu beklemek niye hepimizde sorumluluk var bana ne diyemeyiz. Bu İl bizim sahip çıkmak bize düşer başkalarına değil!!!
18- Nüfusun azalması( göç veren İlimiz)
19-Otopark sorunu
20-Engelli vatandaşlarımız için yollar, mekanizmalı yürüyen merdivenli üst geçit , engelliler için toplu taşıma araçlarının olmaması, atm ler,( kaldırımlar yeniden düzenlenmeli yetersiz) ve daha sizlerde ilave gerekenleri ilave edin.
21-Tarihi mirası hor kullanma, Gürültü kirliliği
22- Çevre yolunun tamiri yapılmasının hızlanması.
23-Seçim zamanlarında İlçelere çevre yolu yapılma sözü verilen !!!( Ünye Akkuş Karyolu)
24- Büyük yapılması planlanan Havaalanı (çevre yolu ilk açılırken misafir gelen açılışta konuşma yapan(Ulaştırma Bakan Binali Yıldırım demişti bu Tokat İline büyük havaalanı yapılacağı sözü vardı hatırlayın kıymetli okurlar.
25- Pazar yeri ve wc si
26- Endüstrinin gelişmesi gerekmekte.
27- Şehrimiz artık markalaşmalı, iyi bir imaja sahip olmalı.
28- Tarım ve seracılığın gelişmesi.
29-Sanayisinin daha iyi gelişmesi.
30-Bağların bozulması hiçte iyi olmadı. Artık Gesi Bağlarının bozulmasına katledilmesine Bakanlık izin vermemekte. Tokat’ın o kadar çok sorunu var ki ben bu yazı dizisini maddeleri sıralayarak elimden geldiğince açıklamasıyla yazmaya çalışacağım. Kıymetli okurlar. Daha bu yazıya ilaveler mutlaka olacak tabiiki maddelere de .Tokat Tokat olalı böyle bir çevreyi bu kadar sorunlarının çığ gibi büyümesini hiç hak etmedi. Bu sorunların oluşmasında parça parça hepimizin hataları ,eksileri yanlışları maalesef oldu. Buna artık dur demek ve sorunları bertaraf etmeyi misyon edinerek üzerimize düşen vazifelerimizi getirebilmeliyiz. Bu maddelerin yazı dizisi ilavelerle sürecek. Yazıya önerilerinizi bekliyorum. Saygılarımla…
