Türkiye’de bir grup Kırım Tatar genci 17 Mayısı 18 Mayısa bağlayan gece tam 71 yıl önce atalarının vatan Kırım’dan sürgün edilmeye başladığı saat olan 04.00’da Rusya Federasyonu’nun Ankara Büyükelçiliği önüne gelerek Rusya’yı protesto etti.
Büyükelçilik binası önünde bir sıra halinde dizilen ve ellerinde Kırım Tatar bayrakları tutan gençler Kırım Tatar milli marşı “Ant Etkenmen”i okudu ve “Allahu Ekber”, “Millet. Vatan. Kırım”, “İşgalci Rusya Kırım’dan defol!” sloganları attılar.
Gençleri görüp telefonla bir yerleri arayan emniyet görevlisi gençlerden Büyükelçiliğin önünden gitmesini, eyleme son vermesini istedi. Emniyet görevlisi, “Vatandaşı rahatsız ediyorsunuz. Beni sıkıntıya sokuyorsunuz. Şimdi gösteri saati değil” sözlerine gençler “Sürgün saati mi?” sorusuyla cevap verdi.
18 MAYIS 1944 SÜRGÜNÜ
Sovyet hükümeti, 18 Mayıs 1944’te Kırım’daki tüm Kırım Tatarlarını sürgün etti. Sürgün sırasında Kırım Tatar erkeklerinin büyük çoğunluğu Kızılordu’da Alman Nazi ordusuna karşı savaşıyordu. Orta Asya ve Sibirya’ya sürgün edilen Kırım Tatarlarının yüzde 46’sı yolda veya gittikleri yerlerde açlık, susuzluk ve hastalıktan dolayı hayatını kaybetti. Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuluyordu. Anavatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Kırım Tatar adı yok edilmişti. Bunun sonucunda Kırım Tatar halkı büyük kayıplar yaşadı. Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başlarken 150.000’i maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Orta Asya’da kaldı. Kırım’ın Rusya tarafından ilhak edilmesinden sonra Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatarlarının Kırım’ın köklü halkı olarak tanıyan ve Milliyet esasına göre sürgün edilen halkların haklarının iade edilmesine ilişkin yasaları kabul etti. Diğer taraftan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Kırım Tatar halkının rehabilitasyonuna ilişkin kararnameyi imzaladı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Vekili, Ukrayna Parlamentosu Başkanı Aleksandr Turçinov, Ukrayna’da 18 Mayıs tarihinde Kırım Tatar Halkının Hakları İçin Mücadele Günü olarak anılmasına ilişkin kararnameyi imzaladı.