Türkiye'de yaşayan etnik gruplar

Türkiye'de yaşayan etnik gruplar

Etnik Gruplar

Osmanlı İmparatorluğu gibi geniş topraklara yayılan ve yüzlerce yıl hüküm süren bir imparatorluğun 20. yüzyıl başında çöküşü sonrasında, imparatorluğun çeşitlilik gösteren demografik mirası içinden bazı etnik gruplar Türkiye’de yaşamaya devam etmişlerdir.

Anayasal Durum

Günümüzde Türkiye’de Türk kimliği iki aşamalı bir özelliğe sahiptir. Birincisi soy, dil, tarih ve kültür bakımından kendini Türk kabul edenler toplam nüfusun %70–75 arasında değişir. ^[2] İkincisi ise, siyasal, hukuksal ve toplumsal kimlik olarak Türk kimliğidir. Bu kimliğin içinde farklı soylardan, inançlardan olan ve farklı dilleri konuşan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının tümü yer alır. Anayasaya göre Türkiye Cumhuriyeti devleti vatandaşı olan herkes siyasal ve hukuksal anlamda Türk’tür. ^[3]

Alt gruplar

Türkiye'de yaşayan etnik gruplar, temel grup ve alt gruplarıyla şu şekilde sınıflandırılabilir:

• Türk: Avşar, Yörük, Manav, Türkmen, Tahtacı, Kosovalı, Makedonyalı, Bulgaristanlı, Batı Trakyalı, Rodoslu, Oniki Adalı, Giritli, Dobrucalı, Adakaleli, Gacal, Muhacir, Çepni, Cerit, Ahıskalı, Büğdüz, Bayat, Yazır, Eymür, Karabölük, Alkaevli, İğdir, Yüreğir, Dodurga, Ulayundluğ, Döğer, Çavuldur, Beğdili, Abdal, Sıraç, Nalcı, Teber, Barak, Şamlı, Bayındır, Kınık, Ortakçı, Amuca, Bedrettinli, Karamanlı, Karakeçili, Sarıkeçili, Torlak, Kızılbaş, Peçenek, Çıtak, Kıbrıslı, Azeri, Kırım Tatarı, Kazan Tatarı, Karapapak, Kırımçak, Karaçay, Balkar, Özbek, Nogay, Kumuk, Uygur, Kırgız.

• Boşnak: Bosnalı, Sancaklı.

• Arnavut: Toska, Gega.

• Kürt: Kurmanc, Sorani, Gorani.

• Zaza: Zaza, Dimili.

• Gürcü: Acar, Kartveli, Kart, Melaşvili, Gurian, İngilo.

• Çerkes: Adıge (Kavimleri: K'emguy, Yegerukay, Abadzeh, Şapsığ, Hak'uç, Hatukay, Natuhay, Kabardey, Besleney, Mahoş, Mamhığ, Bjeduğ, Jane), Abaza (Kavimleri: Aşıwua, Aşkarıwua, Apsuwa), Çeçen, Dağıstanlı (Kavimleri Avar, Lezgi, Dargi, Lak), Ubıh, Oset.

• Pomak

• Çingene: Rom, Roman, Poşa, Dom.

• Arap

• Laz

• Süryani: Türoyo, Qıltu, Mlahsö.

• Hemşinli

• Ermeni

• Yahudi: Sefarad, Aşkenaz.

• Rum

• Nasturi

• Keldani

• Bahai

• Afrika kökenli Türkler

• Leh

• Malakan

• Dürzi

• Yezidi: Ezidi, İzdi, Azidi, İzid, Izdi, Darsın, Rasni

Dil aileleri

Konuştukları dillerin bağlı olduğu dil ailelerine göre Türkiye’de etnik gruplar sıralaması da şu şekildedir:^[4]

1 Altay dilleri: Türkler, Azeriler, Tatarlar, Karaçaylar, Karakalpaklar, Kazaklar, Kırım Tatarları Özbekler ve Uygurlar. 2 Hint-Avrupa dilleri: Kürtler, Zazalar, Arnavutlar, Boşnaklar, Ermeniler, Pomaklar, Hemşinliler, Romanlar, Rumlar ve Osetler 3 Semitik diller: Araplar, Süryaniler, Yahudiler 4 Kafkas dilleri: Çerkezler, Gürcüler, Lazlar, Çeçenler

Demografik dağılım

Oranlar

Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor.

2007 yılında Milliyet Gazetesi'nin Konda Araştırma Şirketine yaptırdığı ve şirketin denekler ile tüm Türkiye çapında 47958 kişiyle evlerinde yüz yüze yaptığı bir anket neticesinde Türkiye'nin etnik yapısı deneklerin kendilerini tanımlamalarına göre şu şekilde ortaya çıkmıştır:^[5]

Araştırmada kullanılan kimlik grupları	Toplamda %	Deneklerin Söyledikleri Kimlik kategorileri	Toplamda %
Türk	81,33	Türk	81,33
Yerel kimlik	1,54	Manav	0,59
		Laz	0,28
		Türkmen	0,24
		Yurt içi bölge adı	0,22
		Yörük	0,18
		Anadolu Türk boyları	0,03
Asya Türkleri	0,08	Tatar	0,04
		Azeri	0,03
		Orta Asya Türk boyları	0,01
Kafkas kökenliler	0,27	Kafkas kökenliler	0,19
		Gürcü	0,08
		Çeçen	0,004
Balkan kökenliler	0,22	Balkan ülkelerinden	0,12
		Boşnak	0,06
		Bulgaristan Türkü	0,04
Göçmenler	0,4	Muhacir	0,22
		Balkan Göçmeni	0,16
		Yurt dışı bölge adı	0,02
Müslüman Türk	1,02	Müslüman	0,58
		Müslüman Türk	0,44
Zaza	0,41	Zaza	0,41
Alevi	0,35	Alevi	0,35
Genel tanımlayanlar	0,36	Türkiyeli	0,23
		Dünyalı	0,12
		Osmanlı	0,01
Kürt	8,61	Kürt	8,61
Arap	0,75	Arap	0,75
Müslüman olmayanlar	0,1	Ermeni	0,08
		Rum ve Hıristiyan	0,01
		Yahudi	0,004
		Süryani	0,004
Roman	0,03	Roman	0,03
Diğer ülkelerden	0,05	Avrupalı	0,02
		Diğer Asya Ülkelerinden	0,01
		Rus	0,01
		İranlı	0,004
		Amerika-Afrika	0,004
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı	4,45	Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı	4,45
Toplam	100		100

Nüfus rakamları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor.

	KONDA[6]	MGK[kaynak belirtilmeli]	IHF raporu[kaynak belirtilmeli]
Türkler	61.000.000	50-55.000.000
Kürtler	7.500.000	12.600.000	15.500.000
Araplar	550.000	870.000	?
Zazalar	520.000	3.000.000	?
Lazlar	220.000	80.000	500.000
Çerkezler	350.000	2.500.000	2.000.000
Gürcüler	70.000	-1.000.000	?
Boşnaklar	70.000	2.000.000	?
Arnavutlar	300.000	3.000.000	3.000.000
Romanlar	300.000	700.000	500.000
Makedon
Hemşinli
Pomak
Rum
Süryani
Ermeni
Yahudi
Yezidi
Keldani
Bahai
Nasturi
Sudanlı
Leh
Malakan

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ Ali Tayyip Önder, Türkiye'nin Etnik Yapısı, Ankara 1999
2. ^ Turkey. The World Factbook. CIA
3. ^ Prof. Dr. Ahmet Buran, Berna Yüksel Çak, Türkiye’de Diller ve Etnik Gruplar, Akçağ, Ankara 2012, s. 38-39.
4. ^ Peter A Andrews, Ethnic groups in the Republic of Turkey, Beiheft Nr. B 60, Tübinger Atlas des Vorderen Orients, Wiesbaden: Reichert Publications, 1989, ISBN 3-89500-297-6 ; + 2nd enlarged edition in 2 vols., 2002, ISBN 3-89500-229-1
5. ^ Konda Araştırma ve Danışmanlık, Rapor-Toplumsal yapı araştırması-Biz kimiz, 2006, s. 14.
6. ^ milliyet.com.tr